Παρασκευή, 00:01 - 01/11/2019

  Tweet

Η αρχή του “αναγκαίου μερικού θανάτου” της εκκαθάρισης μέρος του κεφαλαίου και της δημιουργικής καταστροφής, που διατυπώθηκε από την αυστριακή σχολή έχει μεταλλαχθεί σε ‘αρχή προσαρμογής στο τυχαίο’. Ζούμε πλέον στην άχρονη Οικονομία, στον αστερισμό μιας ‘νέας φύσης’ της. Διδαχθήκαμε την φυσιοκρατική αντίληψη για την αγοραία ισορροπία, την αξία της θερμοδυναμικής ισχύος των φυσικών αξιωμάτων στις αγορές. Και σχεδόν πορευθήκαμε με τον ορισμό του φυσικού νόμου της εντροπίας(ότι όλες οι αυθόρμητες μεταβολές στη φύση οδηγούν σε αύξηση της εντροπίας ).Στην νέα φύση της εικονικής οικονομίας,των διαδικτυακών συναλλαγών με το μοχλευμένο χρήμα(αέρας),πόσο αυθόρμητες είναι άραγε αυτές οι μεταβολές;

Το ανεξέλεγκτο πλέον φαινόμενο της χρηματιστικοποίησης του ανθρώπινου μόχθου έχει επικρατήσει μαζικά με συνέπεια το χρηματοπιστωτικό σύστημα να είναι κυρίαρχο και αυτεξούσιο στην Οικονομία, σχεδόν να την ρυθμίζει εξ ολοκλήρου. Σήμερα, εποχή του αχανούς διαδικτύου, που λειτουργεί ως χώρος διεξόδου του Κεφαλαίου, εποχή της παγκόσμιας αόρατης ισχύος του κυβερνοχώρου, όπου η εργασία ρέει στα δίκτυα και χτίζει υπεραξία για το κεφάλαιο, η απ-εδαφικοποίηση είναι κατανοητή όσο ποτέ άλλοτε. Ένα συμβολικό ατελείωτο σύμπαν συναλλαγών, εμπορίου, παραγωγής, εντός ενός παγκόσμιου εικονικού εργοστασίου(internet) όπου ο γνωσιακός εργάτης (cognitariato) καταθέτει την διάνοια του έναντι χαμηλής αμοιβής( ποτέ δεν ήταν τόσο φθηνή η εργασία όσο τις τελευταίες δεκαετίες)

Κέρδος χωρίς παραγωγή λοιπόν είναι το χαρακτηριστικό μιας κίνησης ιστορικής του κεφαλαίου, μιας διαλεκτικής κατάστασης μεταξύ παραγωγής και εργασίας. Τα πάντα ρέουν, κυκλοφορούν, ανταλλάσονται , παράγονται και αναπαράγονται ‘εκτός παραγωγής’. Αυτό το ‘εκτός’ είναι που αποτελεί το άλυτο αίνιγμα του χρηματοπιστωτικού κέρδους.Η φύση της Οικονομίας έχει προ πολλού τιμολογήσει την συσχέτιση μεταξύ δρώντων υποκειμένων, τιμών και κυκλοφοριακού ρυθμού του νομίσματος. Εκ των έσω, το νομισματικό και συναλλακτικό σύστημα έχει ήδη καθαιρέσει την πρωτοκαθεδρία της συστημικής εντροπίας, αντικαθιστώντας την με μια υποσυνείδητη χαοτική αλυσίδα μετατροπής της αξίας. Η υπερφόρτωση των δικτύων συναλλαγών και η εντατικοποίηση της τριτογενούς εργασίας (υπηρεσίες) μετατρέπουν το οικονομικό κύκλωμα σε οιονεί αυτοκαταστροφικό, σε εν δυνάμει αυτοτροφοδοτούμενο Τέλος.

Τα μεγέθη ζαλίζουν. Τα περίφημα παράγωγα χρηματοοικονομικά προιόντα, το μοχλευμένο δηλαδή κεφάλαιο, τα προθεσμιακά στοιχηματικά συμβόλαια στην ουσία, είναι μια βραδυφλεγής βόμβα: μόχλευση, δαιδαλώδης διάρθρωση και πολλές «γκρίζες ζώνες».

Σήμερα ζούμε την αποθέωση της εργασιακής εξειδίκευσης στην παραγωγή χρήματος από το χρήμα, κέρδος από την διαχείριση του χρήματος και όχι κέρδος από την παραγωγή. Πρόκειται για μια σύνθετη τεχνολογία εξουσίας : χρέος, στοιχήματα, μόχλευση, αέρας, εικονικά εμπορεύματα. Οι ουρανοξύστες των χρηματοπιστικών κολοσσών είναι πλέον περισσότεροι από τα εργοστάσια παραγωγής προιόντων. Η εργασία στην γή είναι ολοένα και μικρότερη σε χρόνο από την εργασία στο γραφείο. Οι δυνητικές αναπαραστάσεις του κινδύνου στα ταμπλό των χρηματιστηρίων ποντάρουν ουσιαστικά στην προθεσμιακή στοιχηματική εκδοχή της εργασίας. Οι τιμές των μετοχών δεν αντικατοπτρίζουν αξίες πραγματικές αλλά δυνητικές. Ακόμη και τα ορυκτά εμπορεύματα αντιμετωπίζονται σαν να έχουν ήδη αξιοποιηθεί στο εμπόριο.

Η αρχιτεκτονική της συσκότισης απλώνεται παντού. Αυτή ακριβώς η συσκότιση παραμονεύει πίσω από τις οθόνες των χρηματιστηρίων. Όλα μοιάζουν με κοινωνικά ιερογλυφικά. Η έννοια της αξίας έχει υποκατασταθεί από την έννοια της τιμής και η τιμολόγηση γίνεται πλέον σε δυνητική βάση. Πρόκειται για μια αυτό-ανανεούμενη δυνητική πραγματικότητα. Η χρηματιστικοποίηση μεταμόρφωσε το χρέος σε χρήμα.

Σήμερα, αρνούμαστε πεισματικά την κρίση υπερσυσσώρευσης. Φαίνεται ότι το κρυμμένο χρήμα δεν μας κάνει να υποπτευτούμε την παγίδα ρευστότητας, δηλαδή το λιμνάζον κεφάλαιο στα σεντούκια των επενδυτικών τραπεζών. Η δε μερική απεξάρτηση των αγορών από τα γεωπολιτικά δρώμενα δεν μας μεταδίδει την συσχέτιση στην οποία συνηθίσαμε. Είναι ο χρόνος και το βέλος του στην Οικονομία που άλλαξε τροχιά. Αλλά αυτός ο χρόνος , είναι η παράμετρος που η Οικονομία αφαιρεί απο την γνωσιακή δραστηριότητα μας στο δίκτυο( Ο Bill Gates μας το είπε ξεκάθαρα: ΄΄Οι πληροφορίες είναι πλέον το ρευστό μας΄΄).

Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να ανιχνεύουμε τη δυναμική της καταστροφής, μια μόνιμη δυνητική καταστροφή που η Οικονομία εισάγει σε μορφοκλασματικούς χρόνους στην καθημερινότητα μας, αποτέλεσμα μιας σημειολογικής εγχάραξης στον συλλογικό νου. Ότι διαβάζουμε πλέον όλοι ως είδηση, ως πληροφορία, καθίζει μέσα μας. Αυτή είναι η νέα μεγάλη συσχέτιση στην μαθηματική εκδοχή των Οικονομικών. Πίσω από αυτήν, υπάρχει η χαμένη εξίσωση της παραγωγής και της εργασίας και η νέα θεωρία: Η Αξία πλέον είναι το Κέρδος χωρίς την Παραγωγή, το χρήμα που παράγεται από το χρήμα( και χορεύει για σένα όπως έλεγε ο Μαρξ ).

Ηλίας Καραβόλιας – European Business Review